Jak myślicie po co nam witaminy i minerały? Część I

Artykuł przeczytasz w ciągu 3 minut.

Niedobór witamin i minerałów może zaburzyć prawidłowy rozwój i funkcjonowanie naszego organizmu, a nawet zagrażać życiu i zdrowiu. Składniki mineralne to pozostałości w postaci popiołu
i stanowią zaledwie 4% masy ciała. Nasz organizm nie ma możliwości ich wytworzenia
i możemy ich dostarczyć prawie wyłącznie w dobrze zbilansowanej diecie.  Minerały dzielimy na dwie grupy: makroelementy i mikroelementy.

Makroelementy do których należą: wapń, magnez, chlor, potas, fosfor i sód nasze dzienne zapotrzebowanie przekracza 100mg. Wapń stanowi blisko 2% masy całego ciała dorosłego człowieka, z czego zdecydowana większość, bo aż 99%, znajduje się w kościach i zębach. W dzieciństwie i w okresie dojrzewania wapń odgrywa kluczową rolę, bo zapewnia prawidłowe kostnienie i uwapnienie kośćca. Jeśli w młodym wieku nie dostarczaliśmy naszemu organizmowi odpowiednich dawek wapnia, zwiększa się ryzyko rozwoju osteoporozy i problemami z układem kostnym. Niestety w wieku dorosłym nie mamy szans na uzupełnienie dawek wapnia, których zabrakło w naszym organizmie kiedy byliśmy dziećmi. Do prawidłowego wchłaniania wapnia niezbędna jest nam odpowiednią ilość witaminy D. Ważną rolę w zachowaniu prawidłowej ilości wapnia w organizmie spełnia także odpowiedni stosunek wapnia do fosforu w diecie (przyjmuje się, że dla osób dorosłych prawidłowe proporcje Ca do P to 1:1, dla dzieci 1,2:1, a dla niemowląt 1,5:1). Podobnie potas jest równie ważnym makroelementem w prawidłowym przyswajaniu wapnia oraz zmniejsza jego straty w organizmie.

Dzienne zapotrzebowanie na magnez u dorosłego człowieka wynosi nawet 350mg (u kobiet w wieku 19-30 lat 255mg i 265mg w wieku powyżej 30 roku życia, w przypadku mężczyzn odpowiednio 330mg i 350mg)[1]. Magnez jest nam niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu ponieważ uczestniczy w syntezie białka, bierze udział w budowie kości i zębów, wpływa korzystnie na układ nerwowy i gospodarkę hormonalną, reguluje kurczliwość mięśni i wspiera metabolizm. Idealnym źródłem magnezu jest kakao (420mg/100g[2]).

Mikroelementy to między innymi: żelazo, cynk, miedź, mangan, jod, fluor, selen czy chrom. Niedobór żelaza oraz jodu to powszechnie występujące zjawisko we współczesnym świecie. Żelazo występuje w hemoglobinie jako barwnik krwi, mioglobinie jako barwnik mięśni, enzymach tkankowych oraz w formie zapasowej (ferrytynie). Żelazo w znaczny sposób wspomaga system immunologiczny, wpływa korzystnie na metabolizm cholesterolu oraz wspomaga wątrobę w detoksykacji szkodliwych substancji[3]. Jod to jeden z nielicznych minerałów, który możemy dostarczyć do naszego organizmu nie tylko poprzez prawidłową i zrównoważoną dietę. Możemy go również wchłonąć poprzez układ oddechowy. To pierwiastek niezbędny do produkcji hormonów tarczycy[4].

Minerały regulują i wypływają na wiele procesów takich jak: równowagę wodno-elektrolitową, utrzymanie w dobrej kondycji kości i zębów (oraz również włosów i skóry), prawidłowego kurczenia się mięśni, funkcji układu nerwowego, utrzymują również równowagę kwasowo-zasadową i wiele innych.

[1] Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja, red. nauk.: Jarosz M., red.: Gajowiak R., Molska K., Instytut Żywności i Żywienia 2012, s. 139.

[2] Kunachowicz H., Nadolna I., Przygoda B., Iwanow K., Tabele składu i wartości odżywczej żywności, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005.

[3] Normy żywienia dla populacji polskiej…, s.128 i 129.

[4] Tamże, s. 133.